Σε μία χώρα που έχει βιώσει την προσφυγιά με τον χειρότερο τρόπο, σε μία χώρα που είδε να καίγεται η Σμύρνη, σε μία χώρα που είδε να σφάζονται ομοεθνείς τους, σε μία χώρα που ακόμα πονάει με τις θύμισες του παρελθόντος, θα περίμενε κανείς όταν ξέσπασε το μεταναστευτικό ζήτημα (δέκα χρόνια ήδη πριν) να είναι φιλόξενη και φιλική απέναντι στους ανθρώπους που έχασαν σε μια στιγμή τα πάντα. Κι όμως, όπως συμβαίνει πάντα, ξεχνάμε και γινόμαστε σκληροί. Ναι, η ανεξέλεγκτη εισροή προσφύγων έφερε δυσαρέσκεια, καθώς μαζί με τους μετανάστες εισχώρησαν και «κακά στοιχεία». Ένα γεγονός συνδυασμένο με την κρίση που περνούσε η Ελλάδα τότε, έφερε ακραίες αντιδράσεις. Αυτές τις ακραίες αντιδράσεις από την μία πλευρά και την αγάπη, την φιλοξενία, την φροντίδα των προσφύγων από την άλλη πλευρά, μας παρουσιάζει ο Μένιος Σακελλαρόπουλος στο νέο του βιβλίο , «Ο αρχάγγελος των βράχων».
«Παράλια της Μυτιλήνης, εκεί όπου το θεριό, η θάλασσα, καταπίνει ανθρώπους σκορπώντας πένθος και πόνο. Ο Ασκάν, γιατρός από το Ιράν, καταφέρνει να βγει στα βράχια από τα άγρια κύματα, έχοντας δει τη μητέρα και την αδελφή του να πνίγονται. Η ζωή τον διαλύει και του επιφυλάσσει κι άλλα δεινά. Βλέπει ανθρώπους να τον αντιμετωπίζουν σαν μίασμα, ένα σκουπίδι που πρέπει να πεταχτεί. Η Ευρυδίκη, δασκάλα στις δομές προσφύγων, του δείχνει ότι υπάρχουν ακόμη άνθρωποι, στηρίζοντας της γης τους κολασμένους. Ο πατέρας της, ένας αρτηριοσκληρωτικός συνταγματάρχης, τη διώχνει από το σπίτι θεωρώντας ότι τον διασύρει με τη στάση της! Τότε η ζωή σκηνοθετεί μια ιστορία που θα έκανε και τους πιο ασυγκίνητους να λυγίσουν… Ένα θρίλερ, ένα μυστήριο με δύο δολοφονίες και δίπλα δίπλα η ψυχή, η ανθρωπιά, η απανθρωπιά, η αχαριστία, η δικαίωση, ο θρίαμβος της ζωής, με φόντο το νησί του Αρχάγγελου, της Σαπφούς, του Ελύτη, του Μυριβήλη, του Θεόφιλου» (οπισθόφυλλο).
Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος αγγίζει με μοναδική ειλικρίνεια και αντικειμενικότητα ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της χώρας μας, το προσφυγικό. Ξεκινώντας με μία σκληρή και τόσο αληθινή σκηνή, το ναυάγιο της βάρκας όπου βρίσκεται ο Ασκάν με την μητέρα του και την αδερφή του, δεν γίνεται να μην ανατριχιάσεις και να μην σου έρθουν στο μυαλό οι εικόνες από τα ρεπορτάζ όταν ξέσπασε το μεταναστευτικό. Εικόνες βαθιά χαραγμένες και συμπεριφορές που μας έκαναν να δακρύζουμε άλλοτε από συγκίνηση και άλλοτε από ντροπή.
Και μετά ο αγώνας για επιβίωση. Ο Ραφαήλ, η Ελένη, η Αντελ δείχνουν στον Ασκάν τι σημαίνει «σημπονώ, αγαπώ, προσφέρω». Ο Ραφαήλ μου θύμισε τον αείμνηστο παπά Σρατή και την προσφορά του στους πρόσφυγες. Και φυσικά η Ευρυδίκη, η οποία είναι εκείνη που πραγματικά θα του δώσει τα πάντα. Η Ευρυδίκη θα τον βοηθήσει να σταθεί στα πόδια του, θα τον βοηθήσει να ασκήσει ξανά το επάγγελμά του, θα του δώσει την καρδιά της! Ο Ασκάν, όμως, θα γνωρίσει και την κακία του κόσμου. Ο πατέρας της Ευρυδίκης, διάφοροι κάτοικοι του νησιού, όχι απλά δεν τους θέλουν και το δείχνουν, αλλά κάνουν ό,τι είναι δυνατό να τους διώξουν από το νησί τους. Ληστείες, καυγάδες και δύο φόνοι έρχονται να εντείνουν ακόμα περισσότερο το κλίμα και να οδηγήσουν τον Ασκάν και την Ευρυδίκη στα όριά τους. Θα καταφέρουν να βγούνε νικητές από τον πόλεμο αυτό; Από έναν πόλεμο με μοναδικό αποδέκτη την ψυχή τους;
Ο Μένιος Σακελλαρόπουλος προσφέρει ένα συγκινητικό αλλά και ένα βιβλίο γροθιά για το προσφυγικό. Ένα βιβλίο που θα μας βάλει ξανά σε σκέψεις, θα μας εξοργίσει, θα μας συγκινήσει. Και ίσως μας κάνει να δούμε τα πράγματα διαφορετικά, εάν έχουμε ακόμα αμφιβολίες. Οι πρωταγωνιστές αναπτύσσονται πλήρως, κατανοώντας και την στάση ζωής που έχουν. Γεγονός που συμβάλλει στο να κατανοήσεις κάποιες πράξεις, όχι όμως να τις αποδεχτείς και να τις δικαιολογήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τις σχέσεις της Ευρυδίκης με τους γονείς της, του Ασκάν με τον κόσμο γύρω του. Η μοναδική πένα του Μένιου Σακελλαρόπουλου μας βάζει μέσα σε αυτές. Ταυτίζεσαι με την Ευρυδίκη, την πονάς, αλλά και εύχεσαι να αντέξει. Το ίδιο και ο Ασκάν, σου φέρνει στο μυαλό τις ιστορίες του παππού σου από την Μικρά Ασία. Θες να τον πάρεις αγκαλιά και να του πεις ότι όλα θα πάνε καλά.
Αυτό που μου άρεσε ακόμα περισσότερο είναι η αντικειμενικότητά του. Δεν ωραιοποίησε καταστάσεις. Αντιθέτως, ήταν σκληρός και τρομακτικός εκεί που έπρεπε. Έδειξε τον υπόκοσμο και τους φανατικούς και από τις δύο πλευρές, και από τους Έλληνες και από τους πρόσφυγες. Και εκεί απλά σκέφτεσαι πόσο σάπιος είναι ο κόσμος μας; Γιατί έχουμε απομακρυνθεί τόσο πολύ από τον διπλανό μας; Πόσο δύσκολο είναι να ξεφύγει κάποιος από τα κυκλώματα εκμετάλλευσης των προσφύγων; Τι απέγιναν παιδιά που ήρθαν ασυνόδευτα; Και εδώ η καρδιά πονάει. Η ψυχή ματώνει. Είναι οι στιγμές που θες να κλείσεις το βιβλίο για να αποφορτιστείς.
Ο Αρχάγγελος των βράχων θα σας συγκινήσει, θα σας θυμώσει, θα σας κάνει να δείτε μέσα στην ψυχή σας ότι «δεν βλέπουμε ούτε φυλή, ούτε πατρίδα, ούτε ούτε θρησκεία, ούτε τίποτα, βλέπουμε μπροστά μας ανθρώπους. Εξάλλου και ο Θεός τους ανθρώπους έπλασε… Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο απέναντί μας είναι άνθρωπος. Είναι πλάσμα Θεού, έχει πλαστεί από τον ίδιο Θεό. Για να αγαπήσουμε τον Θεό, πρέπει πρώτα να αγαπήσουμε τον άνθρωπο. Δεν με ενδιαφέρει εμένα η θρησκεία. Με ενδιαφέρει ο άνθρωπος. Να είναι άνθρωπος που αγαπάει τον κόσμο» ( παπά Στρατής, 1958 – 2015).
