«Ο πόλεμος είναι ειρήνη. Η ελευθερία είναι σκλαβιά. Η άγνοια είναι δύναμη» … Το σλόγκαν της κοινωνίας όπου το «Κόμμα» έχει τον πρώτο λόγο… 1984, λοιπόν, και ο George Orwell, μας μεταφέρει σε έναν μελλοντικό κόσμο – καθώς το βιβλίο το έγραψε το 1948 – όπου τον πλήρη έλεγχο τον έχει το «Κόμμα» και ο Μεγάλος Αδερφός…
Η πολιτεία κυβερνάται από το "Κόμμα" … Οθόνες είναι τοποθετημένες παντού και ελέγχουν τα πάντα. Η Αστυνομία της Σκέψης ελέγχει τα πάντα και εξαφανίζει – χωρίς να αφήνει κανένα ίχνος, σαν να μην είχε υπάρξει ποτέ – κάθε αντιφρονούντα, κάθε επαναστάτη. Η ιστορία παραποιείται, η μνήμη σβήνεται και οι άνθρωποι ακολουθούν ένα συγκεκριμένο τρόπο ζωής. Αυτόν που τους επιβάλλει το «Κόμμα». Και οι προλετάριοι; Αυτοί που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, απλά κρατούν το επίπεδο της γνώσης τους χαμηλό, ώστε να μην ξεσηκώνονται.
Κεντρικός ήρωας είναι ο Γουίνστον Σμιθ. Δημόσιος υπάλληλος του «Κόμματος», ο οποίος μισεί τον Μεγάλο Αδερφό. Ξέρει ότι κανένας δεν είναι άξιος εμπιστοσύνης και καταπιέζει τα συναισθήματά του. Φανατικοί υποστηρικτές του «Κόμματος», δεν διστάζουν να καταγγείλουν ακόμα και την οικογένειά τους, όταν παρατηρήσουν «παραβατική» συμπεριφορά. Η διχόνοια – ένα από τα μεγαλύτερα όπλα του «Κόμματος» - ασκεί καλά το έργο της. Κανένας δεν έχει εμπιστοσύνη στον άλλον, γιατί με το παραμικρό μπορεί να γίνει καταγγελία στην Αστυνομία της Σκέψης και να «χαθεί». Για αυτό και ο Γουίνστον προσπαθεί να περνά απαρατήρητος. Να μην προκαλεί…
Το μεγαλύτερο λάθος του; Η σκέψη! Ο Γουίνστον αντιστέκεται… Σκέφτεται … Και η μάχη μέσα του είναι αδυσώπητη … Να ξεσηκωθεί ή απλά να δεχθεί τη μοίρα του; Να αγωνισθεί για την ελευθερία κι ας εξαφανισθεί ή να μείνει έρμαιο του «Κόμματος»; … Η τελική μάχη είναι συγκλονιστική …
Και είναι αυτή η μάχη που κάνει το βιβλίο του George Orwell μοναδικό. Είναι αυτή η μάχη που κάνει το βιβλίο του George Orwell τραγικό. Ναι, είναι προφητικό, όπως έχει χιλιοειπωθεί. Ναι, είναι καθηλωτικό. Γιατί; Γιατί συνειδητοποιείς ότι κάθε εποχή – είτε πριν, είτε τώρα, είτε στο μέλλον, είσαι «δέσμιος» της κάθε εξουσίας. Γιατί συνειδητοποιείς ότι η ελευθερία σου είναι πλασματική, ψεύτικη. Γιατί συνειδητοποιείς ότι θέλει θάρρος να αντισταθείς … Το πιο τραγικό, όμως, είναι ότι συνειδητοποιείς – ειδικά τώρα τον 21ο αιώνα – εσύ ο ίδιος μέσα από τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης δίνεις το δικαίωμα να σε ελέγχουν. Και στην επανάστασή σου «Γιατί με ελέγχετε; Δεν θέλω τον έλεγχο της σκέψης μου» έρχεται η καθηλωτική απάντηση «Εσύ μας παρέχεις αυτή τη δυνατότητα».
Τα όπλα του «Κόμματος» πολλά. Το σημαντικότερο: η γλώσσα. Αν θέλεις να σταματήσεις την σκέψη, εξαφάνισε την γλώσσα. Το «Κόμμα» και ο Μεγάλος Αδερφός περιορίζει την γλώσσα. Εξαφανίζει λέξεις προκειμένου να εξαφανίσει την σκέψη. Και είναι τραγικό αν σκεφτούμε ότι το ίδιο κάνουμε και εμείς σήμερα, αλλοιώνοντας την γλώσσα μας, χρησιμοποιώντας Greecklish και ξεχνάμε την ορθογραφία, ξεχνάμε την γλώσσα μας… Η γλώσσα απλοποιείται, η σκέψη απλοποιείται και στο τέλος χάνεται.
Επόμενο: Η παραποίηση της ιστορίας. Ο Μεγάλος Αδερφός παραποιεί τις ειδήσεις, διορθώνει άρθρα, ξαναγράφει βιβλία, φέρνει την ιστορία στα μέτρα του. Στα μέτρα που αυτός θέλει, προκειμένου να ελέγχει τους πολίτες του. Προκειμένου να επιφέρει την λήθη. Και σήμερα πόσες φορές δεν έχει γίνει αλλοίωση της ιστορίας; Αλλοίωση που οδήγησε σε κοσμοϊστορικές αλλαγές, σε αλλαγή τρόπου αντίληψης ιστορικών γεγονότων και στη μη γνώση της ιστορίας. Λαός που δεν γνωρίζει την ιστορία του, είναι λαός που κινδυνεύει να χαθεί.
Για όλα αυτά και για ακόμα περισσότερα που μπορεί να βρει ο καθένας, το 1984 – Ο Μεγάλος Αδερφός είναι ένα βιβλίο που σε καθηλώνει, σε αναστατώνει, είναι ένα βιβλίο που έχει διάρκεια στον χρόνο.