Ο Ντάβιντ Γκρόσμαν επιστρέφει με το μυθιστόρημα, «Η ζωή παίζει μαζί μου», εμπνευσμένο από την ιστορία φυλάκισης, της Εύας Πάνιτς-Ναΐρ, στο νησί Γκόλι Ότοκ και το στρατόπεδο αναμόρφωσης του.
Ο συγγραφέας λοιπόν, μας συστήνει την Γκίλι και την ιδιόρρυθμη οικογένεια της. Την γιαγιά Βέρα, την μητέρα της Νίνα και τον πατέρα της Ραφαέλ. Όλη η οικογένεια της Γκίλι περιστρέφεται γύρω από την γιαγιά Βέρα που με το μπρίο και το νάζι της, παρά τα ενενήντα της χρόνια καταφέρνει να τους κρατάει ενωμένους. Όμως η Νίνα, το μαύρο πρόβατο της οικογένειας και η εξαφανισμένη κόρη της Βέρα, θα επιστρέψει για μια τελευταία φορά, ταράσσοντας της οικογενειακές ισορροπίες. Μέσα από την εξιστόρηση της Βέρα, για την φυλάκιση της στο στρατόπεδο αναμόρφωσης του Γκόλι Ότοκ, γινόμαστε μάρτυρες ενός μεγάλου μυστικού που καταστρέφει αργά και σταθερά, εδώ και εξήντα χρόνια, την οικογένεια της Γκίλι.
Ήταν η πρώτη μου επαφή με τον συγγραφέα, έτσι διατηρούσα κάποιες επιφυλάξεις ως προς το μυθιστόρημα. Χαίρομαι όμως που τελικά αποδείχτηκε πολύ πιο καλό ανάγνωσμα από ότι φανταζόμουν.
Στην αρχή η ιστορία ξεκινάει με κάπως αργούς ρυθμούς. Ο Γκρόσμαν, μας συστήνει τους χαρακτήρες του, μέσα από τα μάτια της Γκίλι, συνθέτει το οικογενειακό υπόβαθρο και μας δίνει κάποια στοιχεία για εκείνους, έτσι ώστε να μπούμε στο κλίμα. Μαθαίνουμε για την φυλάκιση της γιαγιάς Βέρας, στο στρατόπεδο αναμόρφωσης, για την Νίνα, την κόρη της, που εγκατέλειψε την κόρη της Γκίλι, σε ηλικία τριών χρόνων και τον άντρα της Ραφαέλ, για να ζήσει μια άστατη ζωή ταξιδεύοντας σχεδόν σε όλο τον κόσμο.
Το μυθιστόρημα είναι γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση κυρίως, ενώ υπάρχουν και σημεία με παρελθοντικά γεγονότα που ο συγγραφέας επιλέγει το τρίτο πρόσωπο. Η αλήθεια είναι πως δυσκολεύτηκα στην αρχή με τον τρόπο της εξιστόρησης. Ναι μεν η Γκίλι, είναι εκείνη που έχει τον ρόλο του αφηγητή, όμως ο συγγραφέας επιλέγει να περιγράψει τα γεγονότα, σαν να βλέπουμε μια ταινία. Οι σκέψεις της κοπέλας και τα σχόλια της για όλα αυτά που λέγονται μπροστά στα μάτια της, πολλές φορές διακόπτουν την ροή του κειμένου. Ωστόσο το συνήθισα γρήγορα και μπόρεσα να απολαύσω την ιστορία.
Αντιπάθησα την Νίνα, από τις πρώτες κιόλας σελίδες. Ο πληγωμένος τρόπος που την περιγράφει η Γκίλι, ο πόνος της εγκατάλειψης που βαραίνει τα λόγια της, μου δημιούργησαν αρνητικά συναισθήματα για το άτομο της. Αναρωτιόμουν, πως μπορεί μια γυναίκα να αφήνει το μωρό της για να ζήσει αυτή την τόσο άστατη ζωή; Πώς μπορεί να περιγράφει, στον άντρα που την αγάπησε από την πρώτη στιγμή που την αντίκρισε και την αγαπάει ακόμα, όλες τις ερωτικές συνευρέσεις της με άλλους άντρες; Αδυνατούσα να καταλάβω τον τρόπο σκέψης της. Βέβαια, από την μέση του βιβλίου και μετά, άρχισα να αναθεωρώ τις απόψεις μου.
Η Βέρα από την άλλη μεριά, μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Μια γυναίκα που στα ενενήντα της, ήταν σχεδόν το ίδιο δραστήρια, όπως και στα νιάτα της. Που τα βασανιστήρια και οι δυσκολίες που πέρασε στο στρατόπεδο, όχι μόνο δεν της έσπασαν το ηθικό, αλλά την ατσάλωσαν ακόμα περισσότερο. Ακόμα και ο χαμός των δύο συζύγων της, άντρες που αγάπησε βαθιά κι ολοκληρωτικά, τον καθένα για διαφορετικούς λόγους, ούτε κι αυτά τα γεγονότα, δεν μπόρεσαν να την λυγίσουν, να την γονατίσουν. Η γιαγιά Βέρα, είναι ο συνδετικός κρίκος όλης της οικογένειας. Ένας κρίκος που μπορεί στην αρχή να φαίνεται λαμπερός και γυαλιστερός στην επιφάνεια, κατά βάθος όμως κρύβει την δική του σκουριά κι αποσύνθεση.
Ο Ραφαέλ, είναι ένας αρκετά συμπαθητικός χαρακτήρας με απεριόριστη, υπομονή που θαύμασα. Είναι ένας άντρας που βιώνει την συνεχή απόρριψη από την μοναδική γυναίκα που αγάπησε, αλλά συνεχίζει να την αγαπάει το ίδιο δυνατά, όσο κι αν τον πληγώνει εκείνη. Η Γκίλι, η κόρη του, από την άλλη, είναι ένα παράξενο μείγμα και των τριών τους. Προδομένη από την ίδια της την μητέρα, νιώθει ένα άχρηστο πεταμένο σκουπίδι, το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της, όση αγάπη και ζεστασιά κι αν παίρνει από την υπόλοιπη οικογένεια της. Οι σκέψεις και τα αντικρουόμενα συναισθήματα της, δίνουν μια πιο θλιμμένη χροιά σε όλη την ιστορία.
Όπως έγραψα και πριν, άρχισα να αναθεωρώ την άποψη μου για τους χαρακτήρες, τουλάχιστον για την Βέρα και την Νίνα, λίγο μετά την μέση του βιβλίου. Στο τέλος, μετά την μεγάλη αποκάλυψη του μυστικού της Βέρας, που επηρεάζει με την βρώμα του, δύο γενεές γυναικών, ήθελα απλά να μπω μέσα στο βιβλίο και να της φωνάξω ένα τεράστιο ΠΩΣ ΤΟ ΕΚΑΝΕΣ ΑΥΤΟ; Δεν μπόρεσα κι ακόμα δεν μπορώ τώρα που το σκέφτομαι, να καταλάβω γιατί έκανε ένα τέτοιο πράγμα και γιατί γέμισε το ίδιο της το παιδί με ψέματα, που απλά το κατέστρεψαν αντί να το παρηγορήσουν. Δεν γίνεται να σας αποκαλύψω περισσότερα, γιατί πρόκειται για ένα μεγάλο κομμάτι της πλοκής του βιβλίου, όμως όταν το διαβάσετε θα καταλάβετε τι εννοώ.
Αυτό που μου έλειψε περισσότερο στο τέλος, ήταν το αίσθημα της συγχώρεσης. Ναι μεν η Γκίλι, ο Ραφαέλ και η Βέρα δέχονται να βοηθήσουν την Νίνα, ωστόσο σαν αναγνώστης, θα ήθελα να δω τις σχέσεις μεταξύ των τριών γυναικών να αποκαθίστανται.
Γενικά, το μυθιστόρημα «Η ζωή παίζει μαζί μου» είναι ένα συγκινητικό βιβλίο που εμβαθύνει σε γεγονότα της ιστορίας που οι περισσότεροι αγνοούμε. Το ότι ο συγγραφέας, στήριξε ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου στην ζωή μιας πραγματικής γυναίκας, που πέρασε όλες αυτές τις κακουχίες και στην ζωή της κόρης της, το έκαναν ακόμα πιο καθηλωτικό. Σας το προτείνω!
