«Μαθήματα Χημείας» τιτλοφορείται το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως Bonnie Garmus, που κυκλοφορεί από τις αγαπημένες εκδόσεις Μεταίχμιο, που φέτος το καλοκαίρι έχουν σκοπό να μας τρελάνουν με τα βιβλία που βγάζουν. Είτε είστε λάτρης της χημείας είτε όχι, αυτό το βιβλίο θα το λατρέψετε!
Η συγγραφέας λοιπόν, μας ταξιδεύει πίσω στην δεκαετία του εξήντα, όπου τα κοινωνικά στερεότυπα, θέλουν την γυναίκα στο σπίτι, πίσω από έναν νεροχύτη να γεννοβολάει παιδιά. Η λέξη καριέρα, εκπαίδευση, καταξίωση, ίσα δικαιώματα, είναι σχεδόν άγνωστες στον περισσότερο πληθυσμό, του μικρού αυτού πλανήτη. Με μικρές εξαιρέσεις όμως. Η Ελίζαμπεθ Ζοτ, είναι μία από αυτές τις εξαιρέσεις όπως πολύ καλά θα καταλάβετε στη συνέχεια.
Περικυκλωμένη, από απαρχαιωμένες απόψεις, περί γυναικείου ρόλου, από άνδρες που νομίζουν πως όλα λύνονται με φωνές, σεξουαλικές επιθέσεις, υπονομεύσεις του γυναικείου φύλου, κι όλα αυτά που λίγο πολύ, ισχύουν μέχρι και σήμερα, προσπαθεί να τα βγάλει πέρα και να ανέλθει επιστημονικά στον χώρο της χημείας. Εμπόδια στο δρόμο της; πολλά. Άνθρωποι που θα την χλευάσουν και θα την υποτιμήσουν; ακόμα περισσότεροι. Μα η δεσποινίς Ζοτ, δεν το βάζει κάτω ούτε στιγμή. Γιατί η Ελίζαμπεθ, πιστεύει πως έχει τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες συναδέλφους της. Τα απαιτεί και τα διεκδικεί με σθένος. Και κάπου εκεί, ο έρωτας της χτυπά την πόρτα και τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο.
Δεν ξέρω τι να πρωτοσχολιάσω για αυτό το μικρό διαμάντι. Είναι ένα από τα βιβλία, που δεν το αφήνεις από τα μάτια σου, έως ότου φτάσεις στην τελευταία του σελίδα. Τα συναισθήματα που γεννάει η συγγραφέας στον αναγνώστη πολλά. Θυμό για τις εργασιακές συνθήκες που βίωναν οι γυναίκες εκείνη την εποχή, αποτροπιασμό για τις απόψεις αντρών που υποτίθεται ότι έχουν σθένος κι ισχύ. Το χειρότερο για μένα, ήταν να διαβάζω για γυναίκες που ενώ θα έπρεπε να θυμώνουν με όλα αυτά, συμφωνούσαν κι έβαζαν το χεράκι τους για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα. Μα αυτά τα συναισθήματα που τελικά κυριάρχησαν μέσα μου, με το τέλος του βιβλίου ήταν η περηφάνια, η αγάπη, η συντροφικότητα και η φιλία.
Η Ελίζαμπεθ Ζοτ, αναμφίβολα, ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Είναι από εκείνες τις γυναίκες που δύσκολα τα παρατάνε. Επιμένουν και διαπρέπουν. Για την Ελίζαμπεθ, οι λέξεις ισότητα, δικαιώματα, επανάσταση, ανεξαρτησία δεν ήταν απλά αφηρημένες έννοιες. Ήταν ο τρόπος ζωής της, ο τρόπος που ανέπνεε. Δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι θα είχε διαφορετική αντιμετώπιση από την κοινωνία, επειδή γεννήθηκε γυναίκα. Είχε τα ίδια δικαιώματα με όλους τους άλλους και πάλευε γι’ αυτά με νύχια και με δόντια. Η δυναμική της, η γενναιότητα της, το θράσος και το σθένος της με έκαναν να την αγαπήσω, να την θαυμάσω. Η Ελίζαμπεθ Ζοτ, είναι ένας χαρακτήρας που εύχομαι να μπορούσα να συναντήσω και στην πραγματική ζωή.
Την ίδια στάση κρατάει και στην προσωπική της ζωή. Αγαπάει ψυχή και σώματι τον Κάλβιν Έβανς. Μαζί του ανακαλύπτει μια άλλη πλευρά της χημείας, ανθίζει στην αγκαλιά του κι εκείνος, όχι μόνο δεν την αποτρέπει αλλά την βοηθάει να ανέλθει. Για τον Κάλβιν, η Ελίζαμπεθ, είναι η γυναίκα της ζωής του, μια γυναίκα με ανεπανάληπτο μυαλό, ασυμβίβαστη με τα κοινωνικά στερεότυπα. Μια γυναίκα που θα αγαπάει μέχρι την τελευταία του ανάσα.
Φυσικά και όλα στην ζωή της ηρωΐδας μας δεν είναι ρόδινα. Θα μαυρίσουν ακόμα περισσότερο, όταν χάνει από την ζωή της ένα πολύ σημαντικό για εκείνη άτομο κι όταν αποκτήσει ένα άλλο, ακόμα πιο σημαντικό. Γιατί πλέον η Ελίζαμπεθ, είναι μόνη, ανύπαντρη και μητέρα. Είναι σε μια κατάσταση που εκείνη την εποχή θεωρούνταν κατακριτέα, σχεδόν έγκλημα. Πρέπει να μεγαλώσει το παιδί της πάση θυσία, έστω κι αν πρέπει να υπομείνει καταστάσεις που την υποβιβάζουν και μειώνουν το ήθος της. Έτσι καταλήγει με την δική της μαγειρική εκπομπή στην τηλεόραση.
Εντάξει, η αλήθεια είναι πως αυτό που παρουσιάζει η Ζοτ, δεν είναι καθαρά μαγειρικό σόου. Δίνει ελπίδα σε όλες τις γυναίκες, τις προτρέπει να κυνηγήσουν τα όνειρα τους, τα θέλουν τους, να μην συμβιβάζονται με τον ρόλο που έχουν θέσει άλλοι για εκείνες. Τους δίνει θάρρος και δύναμη για να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητα. Και βέβαια τους μαθαίνει να φτιάχνουν νοστιμότατα φαγητά με την βοήθεια της χημείας!
Ο Εξίμισι, ο σκύλος της Ελίζαμπεθ, κλέβει την παράσταση σε όλο το βιβλίο. Ένας πανέξυπνος, τετράποδος φύλακας, πανταχού παρών, που βάζει το δικό του λιθαράκι στην ιστορία και την δένει ακόμα πιο πολύ. Και να μην ξεχάσω και την μικρή Μαντ, την κόρη της Ελίζαμπεθ που με την παιδική της αθωότητα και την τετράγωνη λογική της, βρίσκει την λύση στα πολλά ερωτήματα, που βασανίζουν την Ελίζαμπεθ.
Κωμικοτραγικές καταστάσεις, δυνατοί γυναικείοι χαρακτήρες, τετράποδοι φύλακες που ξεχωρίζουν, ένας απερίγραπτος έρωτας, φιλικοί δεσμοί που δεν σπάνε με τίποτα, είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που απαρτίζουν αυτό το βιβλίο. Έπιασα τον εαυτό μου να συγκινείται με το τέλος. Η ιστορία της Ελίζαμπεθ με δίδαξε πολλά πράγματα, όπως θα κάνει και με εσάς. Με άφησε με ένα τεράστιο χαμόγελο στο τέλος της. Τα «Μαθήματα Χημείας» είναι ένα βιβλίο που θα έπρεπε να διαβαστεί από όλους, ανεξαρτήτως φύλου και δεν με εξέπληξε καθόλου το γεγονός, πως θα μεταφερθεί ως σειρά, με πρωταγωνίστρια την Brie Larson.
Το βιβλίο «Μαθήματα Χημείας» είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα, με οξύ χιούμορ που σατιρίζει την ισότητα των φύλλων και άλλα κοινωνικά στερεότυπα, που καταδικάζει τον μισογυνισμό, τους σεξιστές και προασπίζει την ελευθερία, την ανεξαρτησία και την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων. Ένα βιβλίο, που μετά τα πρόσφατα γεγονότα στην Αμερική, είναι επίκαιρο, όσο ποτέ άλλοτε. Τα «Μαθήματα Χημείας» μας διδάσκουν πως πρέπει να ήμαστε ο εαυτός μας πάνω από όλα, και πως πρέπει να ζούμε όπως εμείς θέλουμε κι όχι, όπως κρίνουν οι άλλοι. Διαβάστε το, μην το σκέφτεστε. Κι όταν το κάνετε, θα είμαι εδώ για να το συζητήσουμε παρέα!