«Η Σμύρνη, μάνα, καίγεται! ... Ρωμιοσύνη, Ρωμιοσύνη! Δεν θα ησυχάσεις πια! Δέκα χρόνια ζεις ειρήνη. Και σαράντα στη φωτιά» … Αυτή τη φωτιά περιγράφει ο κύριος Πουλημένος στο νέο του βιβλίο «Λέων και Εμινέ». Μία φωτιά που αχνοφαινόταν από το 1918 ότι θα ξεσπάσει και θα σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά της και παρόλα αυτά κανένας δεν έκανε κάτι για να την σταματήσει.
«Σμύρνη, Δεκέμβρης του 1918, λίγο μετά το τέλος του Μεγάλου Πολέμου. Το χρονικό της πόλης και η ζωή μιας νέας γυναίκας ξετυλίγονται σαν δυο κουβάρια σιγά-σιγά. Πόσο μοιραία θα αποδειχτεί η ύπαρξη ενός άνδρα, που καθορίζει την τύχη της κοπέλας, ενώ ταυτόχρονα παλεύει για την επιβίωση της πατρίδας του;
Τέσσερα χρόνια μετά, λάθη και προδοσίες θα οδηγήσουν τη Σμύρνη στο τραγικό της τέλος, με αποκορύφωμα τη φοβερή φωτιά του Σεπτέμβρη. Θα ακολουθήσει και ο έρωτας της νεαρής γυναίκας παράλληλη πορεία ή θα καταφέρει παρ’ ελπίδα να επιζήσει ανάμεσα στις φλόγες;» (οπισθόφυλλο).
Ο Λέων και η Εμινέ μεγαλώνουν στην ίδια γειτονιά της Σμύρνης. Έλληνας ο Λέων, Τουρκάλα η Εμινέ. Όμως, ο έρωτας δεν κοιτά καταγωγή και έτσι δεν θα αργήσει να κατακτήσει τις καρδιές των δύο παιδιών. Από ευκατάστατες οικογένειες και οι δύο, με «προοδευτικές» ιδέες ως ένα σημείο, θα φύγουν και οι δύο για σπουδές στο εξωτερικό. Εκεί θα έρθουν κοντά και θα ερωτευθούν. Γυρίζουν πίσω στη Σμύρνη με το τέλος του Μεγάλου Πολέμου (1918) και θα έρθουν αντιμέτωποι με το νέο κλίμα που επικρατεί. Οι πολιτικοστρατιωτικές συνθήκες θα επηρεάσουν τη σχέση τους και ένας Γολγοθάς επιβίωσης θα ξεκινήσει.
Και ναι, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι πρόκειται για άλλη μία ιστορία αγάπης στα πολυτάραχα εκείνα χρόνια, όμως το βιβλίο του κυρίου Πουλημένου είναι κάτι παραπάνω από μία κοινή ιστορία αγάπης. Είναι μία ιστορία πολιτική, πολιτιστική, στρατιωτική. Είναι μία ιστορία που συνδυάζει τα πάντα. Ιστορία και μυθοπλασία. Μέσα από τον έρωτα του Λέοντα και της Εμινέ ο κύριος Πουλημένος παρουσιάζει με τον καλύτερο τρόπο τα πολιτικά και τα στρατιωτικά τεκταινόμενα που οδήγησαν στην καταστροφή.
Ο Λέων υπηρετεί δίπλα στον Στεργιάδη, τον ύπατο Αρμοστή της Σμύρνης. Μία προσωπικότητα αμφιλεγόμενη, έναν άνθρωπο που η ιστορία τον χαρακτήρισε με τα μελανότερα χρώματα για τη στάση του απέναντι στον ελληνισμό της Σμύρνης. Με την τοποθέτηση του Λέοντα δίπλα στον Στεργιάδη παρουσιάζεται στην ουσία όλο το πολιτικό παρασκήνιο και το παιχνίδι που παίχτηκε στις πλάτες του κόσμου. Ο Βενιζέλος, ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος, ο Γούναρης, ο στρατηγός Παπούλας, ο στρατηγός Χατζηανέστης, οι ξένοι ηγέτες, ο άγγλος πρόξενος Χόρτον, ο Μητροπολίτης Σμύρνης Χρυσόστομος, όλα τα πολιτικά και στρατιωτικά πρόσωπα που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο για την τύχη της Σμύρνης, εμφανίζονται μέσα στην ιστορία και μας «φανερώνουν» τις σκέψεις τους, τις πράξεις τους, τις κρίσιμες αποφάσεις τους. Ο ξένος αντιπρόσωπος ασφαλιστικών εταιριών, που το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να μην πληρώσουν οι ασφαλιστικές αποζημίωση και προτείνει λύσεις στον Νουρεντίν. Οι εντεταλμένοι δημοσιογράφοι ξένων εφημερίδων που παρουσιάζουν τα νέα όπως τους βολεύει, δείχνοντας για άλλη μία φορά πώς ο Τύπος μπορεί να παραπλανήσει και να αλλοιώσει την αλήθεια.
Η Εμινέ μετά την αποκάλυψη του έρωτά της για τον Λέοντα συμβιβάζεται στις κοινωνικές απαιτήσεις της καταγωγής της και παντρεύεται αυτόν που της υποδεικνύει ο πατέρας της. Μυστικά ωστόσο που θα έρθουν στο φως θα την οδηγήσουν σε τραγικές καταστάσεις και θα βρεθεί να δίνει μάχη για τη ζωή της. Η ιστορία της Εμινέ εκπροσωπεί τις ιστορίες των γυναικών, οι οποίες δεν είχαν κανένα δικαίωμα και φυσικά ποτέ δεν αποφάσιζαν αυτές για τη ζωή τους. Ο αδερφός της ο Νουρί, στρατηγός του Τούρκικου Στρατού, θα πολεμήσει μέχρι θανάτου τον εχθρό, τους Έλληνες. Πιστός στο όραμα του Κεμάλ δεν θα διστάσει να αρνηθεί ακόμα και το ίδιο του το αίμα για χάρη της πατρίδας. Χαρακτηριστικό δείγμα των Νεότουρκων που με φανατισμό και μισαλλοδοξία «κοκκίνισαν» τη Σμύρνη και εξαφάνισαν κάθε τι ελληνικό.
Την ίδια «στρατηγική» ακολουθεί και με τους υπόλοιπους χαρακτήρες που πλαισιώνουν τη ζωή του Λέοντα και της Εμινέ. Όλοι αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της εποχής. Ο Στρατής, ο φίλος του Λέοντα, είναι ο κλασικός bon viveur που γυρίζει στα καφενεία, τις παμπ, τους κινηματογράφους, τις λέσχες, παρουσιάζοντας την κοσμοπολίτικη Σμύρνη. Ο υπεραισιόδοξος θείος του Λέοντα, ο Ιπποκράτης, ο οποίος μέχρι τελευταία στιγμή πίστευε ότι όλα όσα ακούγονται είναι υπερβολές και όλα θα πάνε μια χαρά. Και η καταστροφή ήρθε και ισοπέδωσε τις ελπίδες του, τη ζωή του. Ο Μίλτης, ο αδερφός του Λέοντα, ο οποίος από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στο πεδίο των μαχών και έδωσε όλο του το είναι για χάρη της Μεγάλης Ιδέας και όχι μόνο. Μέσα από τη δράση του βλέπουμε την αυταπάρνηση του ελληνικού στρατού, το αδιέξοδο των στρατιωτικών αποφάσεων, την ταλαιπωρία των φαντάρων και φυσικά την προδοσία τους.
Και εδώ ακριβώς βρίσκεται η γοητεία του βιβλίου. Ο συγγραφέας προσφέρει με τη μοναδική γραφή του τις ιστορικές και πολιτικές του γνώσεις στον αναγνώστη, χωρίς να τον βομβαρδίζει με άσκοπες πληροφορίες, χωρίς να του παρέχει στείρα ιστορική πληροφόρηση. Ο κύριος Πουλημένος, έχοντας ήδη στο ενεργητικό του ένα λεξικό Σμυρναίικης διαλέκτου, έναν ιστορικό χάρτη της Σμύρνης και ένα δίτομο έργο με τίτλο «Η Προκυμαία της Σμύρνης», καταφέρνει και περνάει όλες αυτές τις γνώσεις στον αναγνώστη με τρόπο ουσιαστικό και εποικοδομητικό, βάζοντάς τον να σκεφτεί, να προβληματιστεί και να καταλάβει τι ήταν αυτό που τελικά οδήγησε στη Μικρασιατική Καταστροφή. 
Το πιο συγκλονιστικό, όμως, εκεί που πραγματικά οι σελίδες γύρναγαν με δυσκολία και αυτό γιατί δάκρυα γέμισαν τα μάτια μου ήταν το τελευταίο κεφάλαιο. Η καταστροφή. Το κάψιμο της Σμύρνης. Η σφαγή τόσων αθώων. Χωρίς λεπτομέρειες σοκαρίστηκες, χωρίς περιττολογίες, αλλά με απλή και ωμή αναφορά, ο κύριος Πουλημένος παρουσιάζει τον «συνωστισμό» στην προκυμαία της Σμύρνης. Χρειάστηκε να κλείσω το βιβλίο 2-3 φορές για να αποφορτιστώ συναισθηματικά και να φτάσω στο τέλος του. Γιατί δεν χρειάζεται υπερβολή, δεν χρειάζεται εντυπωσιασμός για να περιγραφεί η φρίκη. Η χαλαρή διάθεση των ξένων πάνω στα αγκυροβολημένα πλοία έξω από το λιμάνι της Σμύρνης, οι συζητήσεις τους για το τι θα έπρεπε να κάνει ο κόσμος, η απαλή μουσική στα καταστρώματα, οι φλόγες απέναντι που «χρωματίζουν» τον ουρανό, οι κραυγές των προσφύγων, η «πρόσκληση» του Μητροπολίτη Χρυσοστόμου στο Τούρκικο Διοικητήριο και η «θερμή» υποδοχή του, σε κάνουν απλά να παγώσεις και να βουρκώσεις. Γιατί όσα κι αν διαβάσεις για την Μικρασιατική Καταστροφή, όσα χρόνια κι αν περάσουν η ανθρώπινη κτηνωδία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Ο «Λέων και η Εμινέ» δεν είναι απλά ένα ζευγάρι που αγαπήθηκε και πόνεσε. Ο Λέων και η Εμινέ είναι η ίδια η Σμύρνη, που αγαπήθηκε και πόνεσε. Η πόλη που απέδειξε ότι η πολυπολιτισμικότητα μπορεί να οδηγήσει στην άνθιση, αλλά μπορεί να οδηγήσει και στην καταστροφή. Λάθη, πάθη, εγωισμοί, συμφέροντα, όλα λειτούργησαν ώστε η Σμύρνη να υποφέρει και να χαθεί. Και μέσα από τις στάχτες της να προσπαθήσει να αναγεννηθεί. Και να γεννηθεί η ελπίδα ότι οι δύο λαοί μπορούν αν ζουν αρμονικά …
Μία ελπίδα που η πραγματικότητα θα την διαψεύσει πολλές φορές στο μέλλον …
