Είπα να διαβάσω κάτι διαφορετικό, από αυτά που συνήθως επιλέγω, έτσι το βιβλίο, «Μ’ αγαπάει Δεν μ’ αγαπάει», της Άλις Μούνρο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο με νέο εξώφυλλο, μου φάνηκε καλή ιδέα. Πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων, που έχουν επίκεντρο την αγάπη, σε όλες τις μορφές της και την επίδραση της, πάνω στους ανθρώπους.
Στο βιβλίο υπάρχουν εννιά διηγήματα, με ποικίλους χαρακτήρες, κυρίως στα περισσότερα νεαρές γυναίκες, σε διάφορες φάσεις της ζωής τους. Κάποιες από αυτές τις γυναίκες αντιμετωπίζουν οικογενειακά θέματα, άλλες αισθηματικά και κάποιες προβλήματα υγείας.
Οι ήρωες της συγγραφέως, είναι καθημερινοί άνθρωποι, με τα δικά τους βάσανα και δαίμονες. Αυτή η ρεαλιστικότητα στους χαρακτήρες τους, οι σκέψεις, τα παθήματα τους, με έκαναν να συνδεθώ πολύ εύκολα μαζί τους και να μπω στην θέση τους. Η μελαγχολία που τους ακολουθεί για την ζωή τους και για το πως βρέθηκαν σε αυτό το σημείο, τους κάνει πιο συμπαθητικούς, στα μάτια του αναγνώστη.
Οι αφηγήσεις στις ιστορίες αλλάζουν, από τριτοπρόσωπη σε πρωτοπρόσωπη. Οι ηρωίδες και κατ’ επέκταση η συγγραφέας, μας εξομολογούνται πράγματα από την πραγματικότητα τους, σε όποια εποχή κι αν διαδραματίζεται η ιστορία τους, γινόμαστε μάρτυρες των φόβων τους, των ονείρων και των ελπίδων τους.
Μου άρεσε το γεγονός πως η Άλις Μούνρο, είναι μια συγγραφέας που αγαπάει τους χαρακτήρες της, κι αυτό φαίνεται. Επιλέγει τον θάνατο για να τους λυτρώσει από τα βάσανα τους, έναν καινούργιο έρωτα για να ξεχάσουν την δυστυχία τους. Τους δίνει πίσω την διαύγεια τους, όταν όλα, έχουν φτάσει στο τέρμα.
Άλλο ένα σημείο -που στην αρχή μου φάνηκε κάπως παράξενο, μα διαβάζοντας παρακάτω, κατάλαβα πως η συγγραφέας το κάνει σκόπιμα- είναι το γεγονός πως σε πολλές από τις ιστορίες της, μας αποκαλύπτει από την αρχή το τέλος του κάθε χαρακτήρα, για να επιστρέψει παρακάτω στο παρελθόν του και να μας εξιστορήσει, το πως βρέθηκε σε αυτό το σημείο.
Διηγήματα που ξεχώρισα: Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει, Πλωτή γέφυρα, Παρηγοριά, Κουίνι, Πέρασε η αρκούδα το βουνό.
Στο πρώτο διήγημα, Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει, μια φάρσα μεταξύ δύο φίλων, της Σάμπιθα και της Ίντιθ, αλλάζει ολοκληρωτικά την ζωή, της μοναχικής οικονόμου Τζοάνα και του πατέρα της Σάμπιθα, Κεν. Εν αγνοία τους, θα φέρουν αυτούς τους τόσο διαφορετικούς ανθρώπους κοντά. Το ζευγάρι θα βρει την ευτυχία μέσα από τον επιτυχημένο γάμο τους, που ήταν προϊόν, νεανικής τρέλας κι ανωριμότητας.
Στην Πλωτή Γέφυρα, μια ετοιμοθάνατη, πονεμένη γυναίκα, που πάσχει από καρκίνο, η Τζίνι, δίνει ίσως και το τελευταίο της φιλί, σε έναν άγνωστο νεαρό που γνωρίζει εκείνη την ημέρα. Η Τζίνι, παρόλη την αγάπη που δέχεται από τον σύζυγο της και την ασφάλεια που της μοιράζει απλόχερα, βρίσκει διέξοδο από την δραματική κατάσταση και τον πόνο που βιώνει, στην επιθυμία του Ρίκι και στο γεγονός πως εκείνος δεν βλέπει την αρρώστια της, αλλά μια όμορφη γυναίκα.
Στο διήγημα με τίτλο Παρηγοριά, η Νίνα, έπειτα από την αυτοκτονία του συζύγου της, Λιούις, προσπαθεί να ανταπεξέλθει στον αντίκτυπο του θανάτου και της αυτοχειρίας του. Αντιμετωπίζει ανθρώπους και την ίδια την κοινωνία της μικρής πόλης όπου έμεναν κι όπου αδίκησαν τον Λιούις όσο ήταν εν ζωή.
Στο τέταρτο διήγημα που ξεχώρισα, η «Κουίνι», το σκάει με τον ηλικιωμένο γείτονα της, εγκαταλείποντας το πατρικό της και την αγαπημένη της ξαδέρφη, Κρίσι. Όταν η Κρίσι, πηγαίνει στο Τορόντο με σκοπό να την φέρει πίσω, έρχεται αντιμέτωπη με τις συνθήκες του έγγαμου βίου της ξαδέρφης της. Ώσπου ο έρωτας, χτυπάει την πόρτα της Κουίνι κι εκείνη εγκαταλείπει την ξαδέρφη της, για άλλη μια φορά.
Το τελευταίο διήγημα, «Πέρασε η αρκούδα το βουνό» είναι και το πιο αγαπημένο μου. Ένα ζευγάρι η Φιόνα και ο Γκραντ προσπαθούν να τα βγάλουν πέρα, όταν η άνοια χτυπάει την πόρτα στην Φιόνα. Ο Γκραντ με παρότρυνση της γυναίκας του, την βάζει σε ένα ίδρυμα για ηλικιωμένους. Εκεί η Φιόνα, γνωρίζεται με τον Όμπρι και λόγο άνοιας αγνοεί συνεχώς τον νόμιμο σύζυγο της. Κι όμως ο Γκραντ, μετά την απομάκρυνση του Όμπρι από το ίδρυμα και βλέποντας πως η Φιόνα μαραζώνει μακριά από τον αγαπημένο της φίλο, κάνει την υπέρβαση και προσπαθεί να φέρει πάλι τον ηλικιωμένο άντρα κοντά με την γυναίκα του, όσο κι αν αυτό τον πονάει. Δεν μπορώ να διανοηθώ πως νιώθει κάπως, όταν βλέπει την γυναίκα που αγαπάει για πάνω από πενήντα χρόνια να λιώνει για κάποιον άλλον άντρα, κι εκείνον να τον θεωρεί ξένο. Ο τρόπος που τελειώνει η συγγραφέας την ιστορία τους μου έφερε δάκρυα στα μάτια.
Το βιβλίο της Μονρό «Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει» μου άφησε ένα γλυκόπικρο αίσθημα, όταν διάβασα και την τελευταία του σελίδα. Οι ιστορίες της διακατέχονται με απίστευτη ειλικρίνεια, αληθοφάνεια, δύναμη και αισιοδοξία. Παρόλη την τραγικότητα των ηρώων της, υπάρχει για όλους μια μικρή χαραμάδα ελπίδας, από την οποία κρατιέται και ο αναγνώστης μαζί τους. Σίγουρα είναι μια συγγραφέας που θα διάβαζα ξανά και ξανά.
